Ar
ôl gadael yr ysgol yn bedair ar ddeg oed âi llawer
o ferched ifainc i weithio mewn siopau lleol, naill ai yn y pentre
neu mewn tref gyfagos. Roedd yr oriau yn hir yn aml a’r
cyflogau yn fach, ond ceid cyfle i gwrdd â chwsmeriaid ac
roedd siop y pentre yn ganolfan gymdeithasol o bwys. Yn aml byddai
siop o’r fath yn gwerthu popeth bron – bwyd, dillad,
canhwyllau, bwyd anifeiliaid – fel archfarchnadoedd heddiw.
Aeth llawer o ferched i weithio hefyd mewn swyddfeydd post ac
yma y byddai lwfans teulu, pensiwn a’r pwls yn cael eu dosbarthu.
At hyn âi llawer o wragedd fferm â’u cynnyrch
o wyau, menyn, caws, ac weithiau cacennau a ffagots, i’w
gwerthu ar y farchnad leol yn y dref ar ddiwrnod marchnad. Roedd
statws arbennig i weithio mewn siop ddillad neu siop esgidiau.
Darlun o gownter 'Siop Sowth' yn Llanrhaeadr-ym-Mochnant,
Powys sydd yma.
Gwrandewch
ar Nancy Roberts o Lannerch-y-medd yn sôn am gadw siop y
pentre. Bu’n gweithio yno am dros ugain mlynedd.